ՎԱԶԳԵՆ ՄԱՆՈՒԿՅԱՆԸ ԿԳՆԱ ՄԻՆՉԵՎ ՎԵՐՋ Նախագահի թեկնածու, ԱԺՄ նախագահ Վազգեն Մանուկյանը չի տեսնում որեւէ պատճառ իր թեկնածությունը հանելու համար: -Բացատրության կարիք չունի այն, որ այժմ Ռոբերտ Քոչարյանի կողքին են Ձեր երբեմնի կողմնակիցներ Ֆիլարետ Բերիկյանը կամ Սեյրան Ավագյանը: Բայց ինչպե՞ս եք բացատրում, որ Շավարշ Քոչարյանն ու Արշակ Սադոյանն էլ, որոնց հետ նույն ճամբարում եք, այժմ Ձեզ չէ, որ պաշտպանում են: – Անկեղծ ասած, առաջին հայացքից ինձ էլ է դա զարմացնում: Բայց մյուս կողմից՝ գիտեմ քաղաքական դաշտի օրինաչափությունը՝ ով դուրս է գալիս մի կուսակցությունից, կարծես չի ցանկանում այդ կուսակցության լավը եւ ամեն ինչով պետք է ապացուցի, որ իր դուրս գալը տրամաբանական էր: Չունեմ ուրիշ բացատրություն: – Ձեր այլ նախկին կողմնակիցներ որպես բացատրություն են նշում, թե Վազգեն Մանուկյանի աստեղային ժամն արդեն անցել է 1996-ից հետո: – Չեմ լսել նման բացատրություն: Թեեւ կողքից անընդհատ ուզում են օգտագործել այս արտահայտությունը: Դրանք այն մարդիկ են, ովքեր լավ չեն պատկերացնում, թե ինչ է նշանակում «աստեղային ժամ»: Այն մարդիկ, որոնց համար առաջնային է կարիերայի գաղափարը՝ «աստեղային» են համարում այն, թե, ասենք, Կենտկոմի քարտուղարի պաշտոնին մո՞տ ես եղել, թե՞ ոչ: «Աստեղային ժամի» իմ պատկերացումներն ուրիշ են: Ինձ համար այդ ժամը ե՛ւ 1988-ն էր, որին կարծես նախապատրաստվել էի դրան նախորդած իմ ողջ կյանքի ընթացքում, ե՛ւ պատերազմի ժամանակ եմ ունեցել աստեղային ժամ, երբ թվում էր, թե այն տանուլ է տրված, ու ես կարողացա վստահություն ներշնչել, համախմբել եղած ուժերը: Դրանք են եղել այն գագաթները, որոնք կհամարեի իմ աստեղային ժամերը: Չեմ բացառում, որ առջեւում կարող են լինել էլի գագաթներ, քանի որ գիտելիքներս ու վճռականությունս նույնն են, իսկ փորձը միշտ միայն ավելանում է: 1996-ին ժողովրդի ցանկությունն էր իշխանություն փոխելը, եւ ես հայտնվեցի այդ ալիքի գագաթին: Բայց 1996-ը չէի համարի իմ կենսագրության աստեղային ժամը, քանի որ եթե այդ ժամանակ պետության կյանքում փոփոխություն եղավ էլ՝ ոչ դեպի լավը: Կարծում եմ, ամեն մեկին էլ տրված են աստեղային ժամեր մինչեւ իր կյանքի վերջ, եթե կարողանում է պահպանել հավատն ու ուժը: – Անգամ մի քանի ամիս առաջ հայ տնված Արամ Կարապետյանն է այժմ հարցումների առաջին հնգյակում, իսկ Ձեր վարկանիշը գնահատվում է ավելի ցածր: Սա բացատրելու եք սոցիոլոգիայի հանդեպ թերահավատությա՞մբ: – Ոչ: Որոշ ժամանակ առաջ դեռ պարզ չէր՝ առաջադրելո՞ւ եմ թեկնածությունս, թե՞ ոչ: Կամ էլ՝ առաջադրվել էի, բայց մեծամասնությունը դեռ չգիտեր: Բնական է, որ այս գործոններն անդրադառնալու էին հարցումների վրա: Մենք էլ ենք միշտ անցկացնում հարցումներ, բայց քանի որ չենք ցանկանում խաղալ թվերի հետ՝ չենք հրապարակում արդյունքները: Սակայն դրանք մեզ համար վստահութուն ներշնչող թվեր են: Մեր հաշվարկներով՝ այժմ վարկանիշս անընդհատ ավելանում է եւ վաղուց անցել է այն բոլոր թվերը, որ այժմ նշում են: Դրանք շատ պարզ բացատրություն ունեն. ընտրական այդ տեխնոլոգիան գործադրել են 1996-ին, փորձում են իրականացնել նաեւ այժմ՝ տեսնելով, թե ումից պիտի զգուշանան, աշխատում են, որ լինեն շատ թեկնածուներ, որ նա «լղոզվի» այդ դաշտում: Բացի այդ՝ սոցհարցումներով ընտրում են հարմար հակառակորդ, որ նա թվա այլընտրանք: Պատահականություն էր, թե ինչ, բայց 1998-ին Կարեն Դեմիրճյանին տրվեց այդ դերը: Թեեւ սկզբունքորեն չէր երեւում, որ նա կարող է ստանձնել այդ դերը, բայց իսկապես համաժողովրդական ալիք բարձրացավ նրա շուրջ, ու բնական է, որ այդ ժամանակ բոլոր ձայները գնում են այդ ուղղությամբ: Այս տարի էլ, ինձ թվում է, էլի նման արհեստական խաղեր են արվում: Այսօր էլ որոշակի երեւում է, թե ում են հարցումներով բրթում առաջ: – Արտաշես Գեղամյանի՞ն, թե՞ Ստեփան Դեմիրճյանին: – Անուններ չեմ տա, քանի որ իրավիճակի փոփոխության հետ միասին երեւի անընդհատ կփոխվի նաեւ այդ պատկերը: Իսկ ոչ հարմար թեկնածուն ոչ միայն ժողովրդի համար ընդունելի նախագահն է, այլ նաեւ նա, որը քո թիմի համար էլ է ընդունելի, եւ այն չի կարծրանում իր դեմ պայքարելիս, այսինքն, այդ տեսակետից՝ թիմը թուլանում է: Առանց մեծամտության կարող եմ ասել, որ բնական է՝ այդ ու նաեւ փորձի տեսակետից (վարչապետ, պաշտպանության նախարար), եթե իմ շուրջը համախմբում լիներ՝ մեծ վտանգ կներկայացնեի իշխանության համար: – Սակայն Դուք, ըստ թերթերից մեկի, հայտարարել էիք, թե ընտրություններն ավարտվելու են մեկ փուլով, եւ հաղթելու է Քոչարյանը, ու հետո նոր ուղղել էիք՝ «ես կամ Քոչարյանը»: Նման պնդումը հիմնված է Ձեր հարցումների՞ վրա: – Սխալ են մեջբերել: Ասել եմ, որ Քոչարյանն ամեն գնով պետք է փորձի հաղթել 1-ին փուլում: Եթե ինքն 1-ին փուլում չհաղթի՝ 2-րդ փուլում այլեւս չունի հաղթելու հնարավորություն: Բայց մյուս կողմից էլ, քաղաքական դաշտն այնպիսին է, որ, իմ կարծիքով, 1 կամ 2 փուլով կա՛մ կհաղթի Քոչարյանը, կա՛մ ես: Երեւի մյուս թեկնածուներն էլ այլ կերպ են կարծում՝ բան չունեմ ասելու: Կհաջողվի՞, թե՞ ոչ Քոչարյանին հաղթել 1-ին փուլում, ի՞նչ ռեսուրսներ ունի նա դրա համար: Իհարկե, ոչ մեծ տոկոս, բայց որոշակի վարկանիշ նա ունի: – Որքա՞ն է: Հարցումների միջինը 22-24%-ն է՝ իրակա՞ն ցուցանիշ է: – Կարծում եմ՝ ոչ: Կարծում եմ, 10-15% նա կարող է ձեռք բերել ճիշտ ընտրարշավի շնորհիվ: Նա ունի վարչական ներուժ, որը դժվար է գնահատել: Ողջ պետական ապարատն աշխատում է իր օգտին: – Սակայն պետական ապարատը նույնկերպ 1996-ին աշխատում էր նաեւ առաջին նախագահի օգտին: Այսինքն, չինովնիկները կարող են նաեւ սահմանափակվել միայն սատարման հայտարարություններով: – Երբեմն՝ այո: Այնպես որ, այն, ինչ գնահատվում է որպես վարչական ներուժ՝ իրականում կարող է փոքր թիվ լինել: Հօգուտ Քոչարյանի կարող է գործել նախկին ընտրություններից ժողովրդի փորձը, թե իշխանությունն ինքն է որոշում՝ ով է լինելու հաջորդ իշխողը: Նման տարր կա ժողովրդի հոգեբանության մեջ, որն անպայման պետք է ջարդել, բայց դա մեծ ջանքեր է պահանջում: Դրա հետ միասին՝ Քոչարյանն ունի բոլոր հնարավորությունները կեղծիքների համար: Այս ամենի գումարը կբավականացնի՞, որպեսզի նա 1-ին փուլով դառնա նախագահ՝ դժվար թե: Քանի որ խնդրի լուծումը պայմանավորված է ոչ միայն իրենով, այլ իր հակառակորդներով ու ժողովրդի ցանկությամբ, վճռականությամբ: – Քարոզարշավի սկզբում հայտարարեցիք, թե գնալու եք մինչեւ վերջ: Վերջնակա՞ն որոշում է, չի՞ փոխվելու հանուն միասնական թեկնածուի: – Պետք է հասկանաք այդ հայտարարության դրդապատճառները: 16-ն ինձ համար առանձնապես մի թիվ չի՝ կարող են լինել 8-ը կամ 30-ը. ընդդիմադիր դաշտում բացի 16-ից էլի կան բազմաթիվ կուսակցություններ: Բնական կհամարեի, եթե կուսակցությունները համախմբվեին դաշինքների մեջ՝ ըստ գաղափարախոսությունների եւ ունենային իրենց միասնական թեկնածուները: Բայց այն, ինչ այժմ է տեղի ունենում՝ Պարույր Հայրիկյան եւ կոմունիստներ, Արշակ Սադոյան, Շավարշ Քոչարյան եւ Ստեփան Դեմիրճյան՝ այս պայմաններում թեկնածությունս հանելը եւ որեւէ մեկին միավորվելը կնշանակեր, որ քաղաքական դաշտում կլիներ մի գաղափարական հոսանքի կորուստ, որը ե՛ւ անցյալում է շատ մեծ դեր խաղացել՝ մեր պետությունը կարողացել է անկախություն ստանալ ու հաղթել պատերազմում, ե՛ւ ապագայում ունի լուծելիք կարեւոր հարցեր: Զոհաբերե՞լ դա: Հանուն ինչի՞: Հարցազրույցը վարեց ԱՆՆԱ ԻՍՐԱՅԵԼՅԱՆԸ
