«ՄԵՆՔ ԳԱԳԻԿ ԱՍԼԱՆՅԱՆԻ ՀԵՏ ՆՈՒՅՆ ՎԻՃԱԿՈՒՄ ՉԵՆՔ ԵՂԵԼ» Հարցազրույց ԱԺ «Ագրարային-արդյունաբերական ժողովրդական միավորում» խմբի ղեկավար Հմայակ Հովհաննիսյանի հետ – Պրն Հովհաննիսյան, Ձեր եւ ԱԺ փոխնախագահ Գագիկ Ասլանյանի միջեւ առկա տարաձայնությունները վաղուց են հայտնի։ Այժմ երկուսդ էլ հայտնվել եք, կարելի է ասել՝ գրեթե նույն վիճակում։ Երկուսդ էլ ՀԺԿ-ի կազմից դուրս եք։ Հնարավո՞ր է, դառնաք Գագիկ Ասլանյանի կողմից ստեղծվելիք նոր կուսակցության անդամ։ – Մենք երբեք նույն վիճակում չենք եղել։ Նույն վիճակում չենք եղել եւ չենք էլ կարող լինել, որովհետեւ մենք տարբեր ճանապարհ ենք անցել, տարբեր կենսագրությունների տեր մարդիկ ենք։ Մինչեւ ՀԺԿ-ի հիմնադիր դառնալը, ես անցել էի քաղաքական գործունեության բավական երկար ճանապարհ։ Ինչ վերաբերում է Դեմիրճյանի կողքին հայտնված մյուս մարդկանց, դրանց ճնշող մեծամասնությունը մինչ այդ քաղաքական ասպարեզում ո՛չ եղել է, ո՛չ գործել է, ո՛չ էլ իրեն ինչ-որ ձեւով դրսեւորել է։ Տարբերությունը դա է։ Ես Դեմիրճյանի կողքին կանգնեցի 98-ին՝ ոչ թե ստանալու, այլ՝ տալու համար։ Որովհետեւ ես շատ լավ գիտեի 98-ին, թե ո՞վ էր զբաղեցնելու նախագահի աթոռը։ Բայց ես գիտեի նաեւ, որ, կանգնելով Դեմիրճյանի կողքին, ես կարող եմ ամեն ինչ անել, որպեսզի արդիականության երկու խոշորագույն քաղաքական գործիչները, ի վերջո, համախմբեն իրենց ուժերը, ի մի բերեն իրենց կարողությունները ի նպաստ ազգի միասնականության։ Իսկ դա անհրաժեշտ էր։ Որովհետեւ Ռ. Քոչարյանը ղարաբաղյան ազգային-ազատագրական պայքարի խորհրդանիշն էր, միաժամանակ՝ Կ. Դեմիրճյանը խորհրդանշում էր Հայաստանի զարգացման այն փուլը, երբ հայ ժողովուրդը գիտակցեց իր ամբողջականությունը, երբ ստեղծվեցին հիմքեր՝ հայրենասիրական լուրջ մտահղացումների, նախաձեռնությունների իրագործման համար։ – Պրն Հովհաննիսյան, այնուամենայնիվ, վերադառնանք իմ հարցին՝ կդառնա՞ք Գ. Ասլանյանի ստեղծելիք կուսակցության անդամ։ – Վերադառնալով Ձեր հարցին, ասեմ հետեւյալը. Դեմիրճյանին մեղուների նման շրջապատած մարդկանց մեծամասնությունը քաղաքականության մեջ գոյություն չունեին, եւ, այդ փաստն արձանագրելով, ես նրանց ամենեւին էլ չեմ նսեմացնում։ Ոչ, ես ոչ ոքի չեմ միանալու։ Միանալու խնդիր չկա։ Ստեղծվել է խորհրդարանական խումբ, այդ խումբը պրագմատիկ ուղղվածություն ունի, որովհետեւ, իսկապես, Դեմիրճյանի հետ իմ համատեղ աշխատանքը երեւի թե իմ վերջին փորձն էր՝ քաղաքական ռոմանտիզմի հողի վրա իրականացնել իմ գաղափարները։ Ես Դեմիրճյանին դիտում էի որպես այն կախարդական փայտիկը, որ մեր ժողովուրդն ուներ եւ որի միջոցով հնարավոր էր ստեղծել իսկապես արդյունավետ քաղաքական վերնախավ։ Եվ հիմա միայն քաղաքական պրագմատիզմով, միայն գործնական հողի վրա համախմբվելով պետք է կարողանանք գտնել ելքը այս իրավիճակից։ Որպեսզի մեր տեսակն իր արժանի տեղն ունենա այս երկրում։ – Մեր զրույցի ժամանակ Դուք ասացիք, որ ակնկալում եք ձեր խմբի համալրում։ Արդյո՞ք այդ համալրումը տեղի կունենա ՀԺԿ-ից հեռացածների հաշվին։ Արդյո՞ք տարաձայնություններ չեն առաջանա եւ Դուք չեք արգելի, որ նոր կուսակցության անդամները դառնան ձեր խմբի անդամ։ – Մենք տարաձայնություններ կամ առճակատումներ չենք որոնում, դրանց կողմնակիցները չենք։ Եթե մեզ խանգարեն, բնականաբար, կասկած չունենաք, որ ես բավական հմտություն ունեմ հակահարվածներ տալու առումով, եւ այդ հակահարվածները կլինեն։ Բայց որեւէ մեկին մենք չենք փորձելու խոչընդոտել իր նախաձեռնությունները իրագործելու, իր գործն անելու առումով։ Եթե նրանք որոշել են կուսակցություն ստեղծել, ապա ի՞նչ է պատահել։ Այսօր տեղից վեր կացած նախարարը մտածում է կուսակցություն ստեղծելու մասին եւ դրանով իր գոյությունը կառավարության կազմում ավելի երկարաձգելու մասին։ Այսօր նախարարություններում ստեղծվում են կուսակցություններ։ Ի՞նչ է պատահել։ Եթե ԱԺ փոխնախագահը նույն խնդիրն է հետապնդում, ապա ոչ մեկի մոտ կասկած չի կարող հարուցվել, թե ի՞նչ նպատակով է դա արվում։ Չնայած, արդյունքում վարկաբեկվում է առհասարակ կուսակցության գաղափարը՝ կապված այն տխուր իրականության հետ, երբ կուսակցություն ստեղծելը դարձել է դուքան բացելու նման մի բան։ Նույնիսկ չեն ասում՝ կուսակցություն ստեղծենք, ասում են՝ կուսակցություն բացենք։ – Պրն Հովհաննիսյան, այսօր խորհրդարանում ստեղծվել է խիստ տարօրինակ իրավիճակ։ ԱԺ-ի նախագահը եւ փոխնախագահը որեւէ ուժ չեն ներկայացնում, իսկ խորհրդարանը կարծես որեւէ լծակ չունի իրերն իրենց տեղը դնելու համար։ – Ինչո՞ւ եք Դուք զարմանում, որ մեր քաղաքական դաշտում ստեղծվել է ծուռ հայելիների իրավիճակ։ Մի՞թե դա ստեղծվել է այսօր կամ երեկ։ Ոչ։ Ցավոք, արմատները շատ ավելի խորն են։ Երբ որ ուժային նախարարները սկսեցին քաղաքական ուժեր ձեւավորել, երբ որ տեղի ունեցավ հասարակական-քաղաքական կյանքի ռազմականացումը։ Այդ գործընթացների ամենաողբերգական հետեւանքն էր մեր քաղաքական իրականության մեջ ռոմանտիկ շարժառիթների վերջնական անկումը։ Ռոմանտիկ շարժառիթները ի հայտ եկան շարժման սկզբին՝ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի մուտքով, վերակենդանացան Կ. Դեմիրճյանի վերադարձով եւ նրա հետ միասին լքեցին մեր իրականությունը։ Դեմիրճյանի մուտքը ռոմանտիզմի վերջին շունչն էր։ Արդեն քաղաքական ռոմանտիզմի հիման վրա որեւէ մեկը Հայաստանում հաջողության չի կարող հասնել։ Հարցազրույցը վարեց ՄԱՐԳԱՐԻՏ ԵՍԱՅԱՆԸ
