Քրիստոնեությունը՝ կյանքի ճանապարհ Զրույց Հայ Առաքելական եկեղեցու Կանադայի թեմի առաջնորդ Հովնան արքեպիսկոպոս Տերտերյանի հետ – Արդարացա՞ն Ձեր սպասելիքները 1700-ամյակին նվիրված այն միջոցառումների վերաբերյալ, որոնք անց են կացվել առայսօր։ – Եթե երկիրը տնտեսապես, բարոյապես, հոգեբանորեն գտնվեր ավելի բարվոք վիճակում՝ արդյունքը ավելին կլիներ։ Թեպետ պայմանները թույլ չտվեցին իրագործել առավելագույնը, պիտի ասել, որ եւ եկեղեցական հանձնախումբը, եւ անձամբ ես բավարարված ենք։ Արված է բավականին աշխատանք եկեղեցաշինության, հրատարակչության, ուխտագնացության, ցուցահանդեսների բացման եւ այլ ոլորտներում։ Եկեղեցական հանձնախումբը մշակել է միջոցառումների երկու փուլ. մեկը՝ մեր ազգը, մեր եկեղեցին ուրիշ երկրներում ներկայացնելու խնդիրն է, մյուսը՝ հայրենիքում կատարելիք հանդիսություններն են։ – Ի՞նչ տոնակատարություններ են սպասվում Արցախում եւ Ջավախքում։ – Արցախում կազմակերպվում են ծրագրեր ե՛ւ մշակութային, ե՛ւ եկեղեցական կյանքում։ Այնտեղ դրությունը բարվոք է։ Ցավով պիտի նշեմ, որ նույնը չի կարելի ասել Ջավախքի մասին։ Հայ ժողովրդի այդ հատվածը դուրս է մնացել 1700-ամյակի ծրագրերից։ Մենք անորոշության մեջ ենք տեսնում այդ տարածքի քաղաքական, մշակութային, հոգեւոր, տնտեսական կյանքը։ Հարցն այստեղ միայն տոնակատարությունը չէ։ Այնտեղ նոր նշանակված երիտասարդ վարդապետը մտահոգող զեկույց է ներկայացրել մեզ։ Վեհափառն այդ շրջանի համար հեռանկարային ծրագրեր է նախատեսում։ Սակայն տնտեսական, քաղաքական տեսանկյունից տարածքը գտնվում է բարդ իրավիճակում։ Հուսով եմ, որ պետության հետ համագործակցելով հոգեւոր իշխանությունները կկարողանան հասնել իրական արդյունքի, եւ 1700-ամյակը կհանդիսանա սկիզբը Ջավախքի հոգեւոր զարթոնքի։ – Աղետի գոտու եկեղեցիների վերականգնման աշխատանքները մտնո՞ւմ են 1700-ամյակի ծրագրերի մեջ։ – Անկասկած, Վեհափառը հատուկ հոգածություն է ցուցաբերում այդ հարցին։ Նա ապահովում է նաեւ բարերարների գործունեությունը։ Չնայած շրջանի հոգեւոր, եկեղեցական կյանքը հուսալի ձեռքերում է, ինձ՝ որպես հայ մարդ, հայ եկեղեցու սպասավոր, մեծապես ցավ է պատճառում, որ հարկ եղած ուշադրությունը չի ցուցաբերվում շինարարական աշխատանքի, կյանքի նորմալ ընթացքի վերականգնման հարցում։ – Կաթոլիկ եւ մյուս ավանդական եկեղեցիները մասնակցո՞ւմ են ծրագրերին։ – Կոնկրետ համագործակցության առաջարկ չենք ստացել թե ծրագրային, թե տնտեսական բնագավառներում։ Սակայն վստահ ենք, որ բոլոր քույր եկեղեցիներն իրենց մասնակցությունն են բերելու այս տոնին, քանի որ դեռ 301 թվից ի վեր Հայ Առաքելական եկեղեցին ընդունվել է համաշխարհային եկեղեցիների ընտանիքի լիիրավ անդամ եւ այսօր տոնը նաեւ նրանցն է։ Լինելով փոքր երկիր, Հայաստանը, սակայն, ունի այնպիսի հոգեւոր արժեքներ, որոնք հպարտանալու, նաեւ՝ մեծ պարտավորությունների տեղիք են տալիս։ Ռ. ԱՎՈՅԱՆ
