«Հայաստանում այնքա՜ն շատ կարեւոր մեթոդներ եւ դեղեր չեն կիրառվում, որ խոսել այդ մեկի մասին…»,- տարակուսեց հանրապետության գլխավոր նյարդաբան Վահան Դարբինյանը, երբ նրան հարցրինք Հայաստանում բոտոքս պրեպարատի կիրառության մասին։
Եթե այդ պրեպարատի անունը սովորական ընթերցողին ոչինչ չի ասում, ապա դիմային հեմիսպազմով եւ շարժողական համակարգի այլ ախտահարումներով տառապող հիվանդների միակ փրկությունը հենց բոտոքսն է։ Վերոնշյալ եւ մի շարք այլ՝ շատ ավելի բարդ եւ ոչ մասնագետի համար անհասկանալի անուններով հիվանդություններ կյանքի համար անմիջական վտանգ չեն ներկայացնում, սակայն դրանք ժամանակի ընթացքում ազդում են շնչառական մկանների վրա, առաջացնում երկարատեւ, ցավոտ մկանային սպազմներ, անհնար են դարձնում ծամելու եւ կլանման պրոցեսները։ Այս ամենը, մասնագետների բնորոշմամբ, «վատացնում է կյանքի որակը»։ Իսկ «սովորական լեզվով» սա նշանակում է չկարողանալ նորմալ սնվել, ջուր խմել, շնչել։
Նախկին ԽՍՀՄ-ում համընդհանուր համարվող դեղորայքային բուժման այս հիվանդությունները գործնականում չեն ենթարկվում՝ ինչպես վկայում է պրոֆեսոր Վ. Դարբինյանի տեղեկանքն այդ մասին։ Ներկայումս, համաձայն միջազգային հայտագրի, այս հիվանդությունների բուժման համար օգտագործվում է վերոնշյալ բոտոքս պրեպարատը։ Նշենք, որ այս դեղամիջոցը հիվանդությունը վերջնականապես չի բուժում, սակայն հետեւելով դրա ներարկումները ստացող հիվանդներին, մասնագետները հայտնաբերել են պրեպարատի բարձր արդյունավետությունը։ «Այս պրեպարատի օգտագործումը հնարավորություն է տալիս նվազագույնի հասցնել նշված հիվանդությունների ծանր դրսեւորումները, առավելագույնս թեթեւացնել ցավային սինդրոմը եւ ապահովել կենսականորեն կարեւոր ֆունկցիաների կարգավորումը, որն էլ, ի վերջո, նկատելիորեն լավացնում է հիվանդների կյանքի որակը եւ նրանց սոցիալական ադապտացիան»,- նշվում է տեղեկանքում։
Շարժողական համակարգի ախտահարումներով հանրապետությունում տառապում է 25 հազար հիվանդ, իսկ նրանցից մոտավորապես 2000-ն են հենց վերոնշյալ հիվանդները։
Կարդացեք նաև
Ամբողջ խնդիրն այն է, որ նախ, այդ պրեպարատը Հայաստանում լիցենզավորված չէ, հետո էլ դրա ներկրումը բավական բարդ պրոցես է եւ հատուկ պատրաստված մասնագետ է պահանջվում։ Մասնագետների պատրաստմամբ զբաղվում է դեղամիջոցի միակ արտադրողը՝ ամերիկյան մի ֆիրմա, որի տված արտոնագիր, հետեւաբար եւ ներարկումներ անելու եւ համապատասխան մասնագետներ պատրաստելու իրավունք ունի նախկին ԽՍՀՄ տարածքում միայն մոսկովյան «Здаровье семьи» հիվանդանոցը։ Պրեպարատն արժե 500 դոլար, 100 դոլար՝ ներարկումը։ Հիվանդին եւ նրան խնամողին (քանի որ նման հիվանդներն ի վիճակի չեն միայնակ ճամփորդելու) Մոսկվա հասցնել հետ բերելու գումարներ հիվանդատերերը մեծ մասամբ չունեն։ Եվ հիվանդները զրկվում են փրկարար ներարկման հնարավորությունից։ Մոսկովյան հիվանդանոցը համաձայնություն է տվել Հայաստանից մեկ մասնագետի անվճար վերապատրաստել։ Այնպես որ, մնում է միայն հոգալ որեւէ բժշկի Մոսկվա գնալ-գալու ծախսերը։ Նշված 25 հազարից է «Առավոտ» դիմած տաշիրցի Աղասի Հովհաննիսյանի կինը, որն այդ հիվանդությամբ տառապում է 1997-ից։ Հենց նա է կատարել հաշվարկներ եւ այդ ճանապարհածախսը հոգալու խնդրանքով դիմել ՀՀ նախագահին, վարչապետին, ԱԺ եւ նշել է անհրաժեշտ գումարը՝ 250 ԱՄՆ դոլար։ 5-6 ամիս սպասել է, մնացել անպատասխան։ Իհարկե, բոլորովին պարտադիր չէ, որ այս բազմազբաղ եւ պարտականությունների միանգամայն այլ «ֆորմատով» օժտված այրերը հոգան ինչ-որ 25 հազար հոգու շահեր, բայց երեւի կարելի է ինչ-որ մեկին հանձնարարել զբաղվել այս խնդրով։
Մեր հարցին, թե ինչու ինքը չի զբաղվում պետությունից այդ 250 դոլարը ստանալու հարցով, պրն Դարբինյանը նախ ասաց հոդվածի առաջին նախադասությունը։ Հետո էլ՝ բյուջեն, այն էլ մերը, որ մի նման հարցի մասին կարող է հոգալ։ «Ես հիվանդատերերին այդպես էլ ասել եմ. բյուջեի վրա հույս մի դրեք։ Թե անի՝ ինչ-որ բարեգործ կանի»,- եզրափակեց պրն Դարբինյանը։
Իսկ հիվանդատեր Ա. Հովհաննիսյանն ավելի իրատեսական առաջարկ ունի. «Հայաստանի Հանրապետության հարգելի ղեկավարներ, նախագահի աշխատակազմ, ԱԺ-ի պաշտոնատար անձինք, կառավարության անդամներ. 250 դոլարը ձեր անձնական օգտագործման մեքենաների մի քանի րոպեում ծախսած բենզինն է։ Ես խնդրում եմ, ընդամենը մեկ օր, ընդամենը 5 րոպե պակաս աշխատեցրեք ձեզ հատկացված ավտոմեքենան, որ մեր պետությունը 250 դոլար ազատ գումար ունենա, որպեսզի ձեզ օրհնի ամենաքիչը 25 հազար մարդ»։
ԱՐԵՎՀԱՏ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
