«ԵՍ ՉԵՄ ՈՒԶՈՒՄ ԿՈՐՑՆԵԼ ԻՄ ԸՆԿԵՐՆԵՐԻՆ» «Ոչ մի կեղծիք չի եղել քվեարկության ժամանակ։ Ինչ որ եղել է՝ մինչեւ քվեարկությունն է եղել»,- համագումարի իր վերջին ելույթում ասել էր ԱԺՄ նախագահ Վազգեն Մանուկյանը։ Շատերը մինչեւ քվեարկությունը տեղի ունեցած այդ գործընթացներում վճռորոշ էին դիտում պետական գույքի կառավարման նախարար Դավիթ Վարդանյանի դերը, որը համագումարում հայտնվել էր միայն մի անգամ՝ առաջին օրը։ Իսկ հետո էլ հայտնել էր ինքնաբացարկ, երբ իրեն առաջադրել էին ԱԺՄ վարչության կազմում։ – Հրապարակավ հայտարարվեց, որ ընդդիմադիր թեւի ներկայացուցիչներից մեկին Դուք նախարարությունում վարչության պետի պաշտոն էիք տվել, որից հետո նա փոխեց իր դիրքորոշումը։ Լուրեր կային, թե անցած ամիսուկեսվա ընթացքում հանդիպումներ եք ունեցել, մարդկանց համոզել, ինչ-որ բաներ խոստացել։ Այդպե՞ս է իրոք։ – Ծանոթ-անծանոթ մարդիկ տարբեր հարցերով ինձ շատ են դիմում եւ օրենքի ու իմ հնարավորությունների շրջանակում ես բոլորին էլ օգնում եմ։ Բնական է, որ ԱԺՄ-ից էլ են շատ դիմում։ Բայց ես ոչ մի խտրականություն չեմ դնում. իսկի չգիտեմ էլ՝ որը որ թեւից է։ Նրանք նույնպես կարող են վկայել, որ մեկը մյուսով բացարձակապես պայմանավորված չէ։ – Այսուհանդերձ, Արշակ Սադոյանն ԱԺ ամբիոնից հայտարարեց, որ գործադիր իշխանությունը քաղաքական կուրս պարտադրեց՝ գործիչներին գնելով եւ այլն։ – Սպասվող ստանդարտ նախադասություն է, որը կարող է համապատասխանել իրականությանը կամ ոչ։ Եթե ինչ-որ մեկն ուզում է այդպես մեկնաբանել, ապա կարող է այդպես մեկնաբանել։ Բայց մյուս թեւից մեկ ուրիշն էլ կարող է նման օրինակ բերել հակառակ թեւի վերաբերյալ։ Հասկացա՞ք։ Ես չեմ գտնում, որ այդ օրինակները ենթակա են քննարկման։ Ես ԱԺՄ-ում հայտարարել էի, որ ոչ մի գործընթացի չեմ խառնվելու։ Իմ տեսակետները հայտնի են։ Բայց այդ ամենին չմասնակցեցի նաեւ մի պատճառով՝ ես չեմ ուզում կորցնել իմ ընկերներին՝ թեկուզ ընդդիմադիր։ Եթե ավելի հանգիստ պայմաններում անցներ ԱԺՄ համագումարը՝ ես հաճույքով կմասնակցեի։ Բայց եթե սկսում են իրար վիրավորել՝ դրանից հետո ընկերներին կորցնելու վտանգ է առաջանում։ Ես չեմ ուզում կորցնել իմ 30 տարվա ընկերներին այս ամենի պատճառով։ Ես ուզում եմ, որ մենք Նոր տարուն միմյանց տուն գնանք, ծնունդները շնորհավորենք, որովհետեւ 1968-ից մենք ընկերություն ենք անում։ – Ձեր ընդդիմադիր ընկերները պնդում են, թե ԱԺՄ-ում հաղթանակ է տարել Դավիթ Վարդանյանի գիծը, որ Հայաստանն արեւելյան տիպի պետություն է, ժողովուրդը գործոն չի, եւ պետք է ինտեգրվել իշխանություններին։ – Առիթ չեմ ունեցել դրան պատասխանելու։ Իմ կարծիքով, խոսքերս աղավաղված են ներկայացվում եւ ավելի շուտ՝ լավ չեն հասկացվել։ Ես չեմ պնդե՛լ, որ մենք արեւելյան ժողովուրդ ենք։ Դեռ 90-ականների սկզբներին էի ես գտնում, որ մեր երկիրը պիտի գնա եվրոպական երկրների ուղիով։ Հիմա էլ եմ գտնում, որ դա է ճիշտը։ Ես ուղղակի առաջարկել եմ մի անգամ ԱԺՄ-ում նստել, քննարկել՝ արդյոք վերջին տարիներին տեղի ունեցող երեւույթների բացատրության կարիք ունե՞ն, որն էապես կորոշի մեր ժողովրդի մտածելակերպը։ Հանցագործություն չէ՛ որոշ կասկածներ ունենալ, որ մեր ժողովուրդն իրոք պիտի գնա եվրոպական երկրների ուղիով։ Ես էլի՛ համոզված չեմ այդ առումով։ Մինչեւ 1996-ը Հայաստանում բռնապետության պես մի բան էր հաստատվել եւ թվում էր, որ դա է խոչընդոտում ժողովրդին գնալ եվրոպական ուղիով։ 1996-ը չէր նշանակում ժողովրդի ձգտում դեպի եվրոպական ուղին, դա ավելի շուտ հեղափոխական մի բան էր, որը կարող է լինել նաեւ ոչ եվրոպական, այլ տիպի երկրներում։ Իմ կարծիքով, հերետիկոսություն չէ, որ գտնում եմ, թե արժե դրա մասին խոսել։ Եվ ես չեմ գտնում, որ եթե դա այդպես է՝ ուրեմն պիտի համագործակցենք իշխանությունների հետ եւ այլն։ Այս ուղին, որի կողմնակիցն եմ՝ 1998-ի ընտրություններից հետո առաջինն եմ արծարծել ԱԺՄ-ում։ Եվ երբեք տարուբերումների մեջ չեմ ընկել, որ այսօր մի՛ տեսակետ ասեմ, վաղն՝ ուրիշ եւ այլն։ Գտնում եմ, որ իրավիճակը փոխվել է եւ մենք մտածելու տեղ ունենք։ Հայաստանի լուրջ կուսակցությունների մեծ մասն այսպիսի՛ դիրքորոշում ունի, որին հիմա կողմնակից եմ ես։ Գտնում եմ, որ այդ դիրքորոշումը պատահական չէ՝ դա էլ է մտածելակերպին առնչվում։ – Ձեր գնահատականով, այդ տեսակետները որքանո՞վ են տարածված ԱԺՄ-ում եւ արդյոք առավել գերիշխո՞ղ են, քան ԱԺՄ նախագահի դիրքորոշումները։ – Չեմ կարող գնահատել, մանավանդ որ չեմ մասնակցել համագումարին եւ տեղյակ չեմ ելույթներին։ – Արդյոք արժե՞ր 2 տարի շարունակ կուսակցությունը պառակտված ու տրոհված վիճակում պահել, որ խորանար ու բերեր նման հանգուցալուծման։ – Ես հարցի ուղղվածությունը լավ հասկանում եմ։ Այսինքն այն, ինչ իմ չմասնակցությամբ նպատակ էի դրել, որ ընկերներիս չկորցնեմ, հիմա փորձում եք ինձ նորից բերել կորցնելու վտանգի առաջ։ Լավ հասկանում եմ, որ այդ եք ուզում անել։ Ես էլ չեմ ուզո՛ւմ։ Այլ մեկնաբանություններ չեմ անի։ Հարցազրույցը վարեց ԱՆՆԱ ԻՍՐԱՅԵԼՅԱՆԸ