Արցախում պետականության հռչակման 7-րդ տարեդարձի նախաշեմին խորհրդարանն ընդունեց օրենք «Հանրաքվեի մասին»։ Դրանից հետո անցել է եւս մեկ տարի, սակայն ցայսօր չի ստորագրվել հանրապետության նախագահի կողմից։ Երկար ուշացումից հետո վերջապես վերադարձվեց օրենքը այն պարզ առարկմամբ, ըստ որի մեր ընդունած տարբերակում «հանրապետության նախագահը հեռու է մնացել հանրաքվեից»։ ԱԺ պետաիրավական հանձնաժողովի փոխնախագահ Ա. Գրիգորյանը հիշյալ ներածականից անցավ առարկման բուն իմաստի բացատրությանը։ Մասնավորապես նշվեց, որ առաջարկություն է արվել օրենքի թիվ 5 եւ թիվ 9 հոդվածներում կատարել շտկումներ։ Ըստ հոդված 5-ի «Հանրաքվեն նշանակում է ԼՂՀ նախագահը ԱԺ պատգամավորների ընդհանուր թվի մեծամասնության առաջարկով կամ համաձայնությամբ» (նախորդ տարբերակով այդ իրավունքը միայն ԱԺ-ին էր վերապահված)։ Հոդված 5-ից բխող լրացում է կատարվել հոդված 9-ում։ Նախկինում ընդունված եւ չստորագրված օրենքով հանրաքվեի անցկացման նախաձեռնությունը տրվում էր ԼՂՀ քաղաքացիներին եւ ԱԺ-ին։ Նոր տարբերակով մտցվում է մի կետ եւս. նման լիազորությամբ օժտվում է նաեւ հանրապետության նախագահը։
«Խորհրդարանում գերիշխող տեսակետը,- շարունակեց հանձնաժողովի փոխնախագահը,- դարձյալ մնում է այն, որ օրենքի ընդունումն անհետաձգելի է։ Չմոռանանք, որ դեռ հստակեցված չէ ԼՂՀ կարգավիճակը ղարաբաղյան հիմնախնդրի խաղաղ կարգավորման շուրջ։ Բանակցային գործընթացը ԵԱՀԿ շրջանակներում դեռեւս շարունակվում է»։ Օրենքի 4-րդ հոդվածի առաջին կետով սահմանվում է «հանրաքվեի կարող են դրվել ԼՂՀ կարգավիճակի փոփոխման վերաբերյալ հարցերը։ Նման պարագայում, հասարակական կարծիքը բացահայտվում է միմիայն այդ օրենքի կիրարկմամբ։ Կարծում եմ, այլեւս որեւէ մտավախություն չպիտի լինի օրենքը ստորագրելու եւ կյանքի կոչելու համար։
ՌՈՒԶԱՆ ԻՇԽԱՆՅԱՆ