Բազմիցս արձանագրվել է, որ ա) ԵԱՀԿ եւ մնացած արեւմտյան դիտորդներին հայաստանյան ժողովրդավարությունը հետաքրքրում է այնքանով, որքանով այդ ժողովրդավարության մասին գնահատականներն ու դատողությունները համապատասխանում են իրենց երկրների ռազմավարական շահերին, բ) մեր ընտրությունների «թափանցիկությանը» հետեւող այդ դիտորդները սովորություն ունեն Երեւանում մի բան հայտարարել, իսկ Եվրոպայում բոլորովին այլ բան զեկուցել, գ) ստեղծված աշխարհաքաղաքական իրավիճակում իրենք Հայաստանի մասին, միեւնույն է, լավ բան չեն զեկուցի:
Այդ համատեքստում, անշուշտ, պետք է մոտենալ ԵԱՀԿ եւ ԺՀՄԻԳ-ի ապրիլի 9-ին հրապարակված զեկույցին, որն անդրադառնում է Հայաստանում տեղի ունեցած նախագահական ընտրություններին (փաստաթղթի երկու բաժինները տպագրված են մեր թերթի երեկվա համարում): Ճի՞շտ է, այնուամենայնիվ, դիտորդների եզրակացությունն այն մասին, թե մեր ընտրությունները չեն համապատասխանում զարգացած, քաղաքակիրթ երկրներում ընդունված ստանդարտներին: Համոզված եմ, որ ճիշտ է: Իշխանությունները դա կարող են բացատրել իսկապես գոյություն ունեցող օբյեկտիվ պատճառներով:
Ընդդիմությունը (եթե այդպիսին Հայաստանում կա), ընդհակառակը, շեշտը կդնի սուբյեկտիվ պատճառների վրա, որոնք նույնպես բազմաթիվ են: Առաջիններն արդարացիորեն կնշեն, որ մեր ժողովրդավարությունը չափազանց երիտասարդ է, որ մենք դեռեւս չունենք ավանդույթներ եւ այլն: Երկրորդները նույնքան արդարացիորեն կառարկեն, որ բոլոր դեպքերում չի կարելի ընտրությունների կազմակերպումը հանձնարարել քրեական հեղինակություններին եւ քրեականացված տեղական իշխանավորներին:
Ավելի կարեւոր է, սակայն, այն հարցը, թե կա՞, արդյոք, մեզանում անկեղծ ձգտում՝ համապատասխանել եվրոպական ստանդարտներին: Գուցե մենք հոգու խորքում թքա՞ծ ունենք այդ ստանդարտների վրա եւ պարզապես ձեւե՞ր ենք թափում՝ ինչ-ինչ արտաքին քաղաքական դիվիդենտներ կամ վարկեր կորզելու համար: Այդ դեպքում իշխանությունները պետք է ժողովրդին ինչ-որ ձեւով «իշմար անեն», թե բանի տեղ մի դրեք՝ այդ ամենը խաղ է: Կասկած չկա, որ ԵԱՀԿ զեկույցն արված է միայն մեկ նպատակով՝ թուլացնել մեր երկիրը, նրա արտաքին վարկը եւ հավելյալ խաղաքարտեր ստանալ՝ ղարաբաղյան բանակցություններում մեզ վրա հարկ եղած պահին ճնշելու նպատակով: Բայց մենք ԵԱՀԿ-ի համար չէ, որ պետք է դառնանք ժողովրդավարական, քաղաքակիրթ երկիր: Պարզապես, զարգացման որեւէ այլ հեռանկար իրականում չկա: Երբ ձեր դպրոցական երեխան բողոքում է այս կամ այն ուսուցչի, իր կարծիքով, սխալ գնահատականից, միակ ճիշտ պատասխանը պետք է լինի. «Սովորիր այնպես, որ նույնիսկ քո հանդեպ ատելությամբ լցված ուսուցիչը չկարողանա քեզ ցածր գնահատական նշանակել»: Եթե, կրկնում եմ, սովորելու անկեղծ ցանկություն կա:
Կարդացեք նաև
ԱՐԱՄ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ
